Kết quả và kinh nghiệm trong quản lý, phát triển du lịch cộng đồng của Hợp tác xã Trái Tim

Thứ hai - 08/11/2021 04:09

Tại Hội nghị Tổng kết 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể do Tỉnh ủy Lai Châu tổ chức vào ngày 01/11/2021. Hợp tác xã (HTX) Trái Tim đã có bài tham luận rất có giá trị về kết quả và kinh nghiệm trong quản lý, phát triển du lịch cộng đồng của HTX. Ban biên tập lược đăng tham luận của HTX Trái Tim

Hợp tác xã Trái Tim. xã Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu được thành lập theo giấy chứng nhận đăng ký HTX số 230207000002, do phòng Tài chính kế hoạch huyện Phong Thổ cấp; với số vốn điều lệ đăng ký là 1,6 tỷ; gồm 16 thành viên với ngành nghề đăng ký kinh doanh: nhà nghỉ dịch vụ lưu trú ngắn ngày; nhà hàng quán ăn, hàng ăn uống; bán buôn hoa và cây vận tải hàng hóa, hành khách bằng đường bộ. Với mục tiêu xây dựng bản nông thôn mới gắn với du lịch sinh thái, cộng đồng, đa dạng hóa cơ cấu kinh tế, từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân. Đến nay kết quả bước đầu đã mang lại hiệu quả thiết thực, rõ nét, làm cơ sở tiền đề để nhân rộng các mô hình du lịch cộng đồng gắn với xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Phong Thổ.

Từ năm 2010 nhân dân trong bản Sin Suối Hồ đã bắt đầu nhận thấy những vẻ đẹp thiên nhiên ban tặng cũng như những nét đẹp văn hóa của đồng bào dân tộc Mông nơi đây và bắt đầu tiến hành đầu tư, định hướng phát triển du lịch cộng đồng, đến năm 2013 các cơ quan, ban, ngành của tỉnh, huyện tiến hành khảo sát, ngày 20/10/2015 UBND tỉnh Lai Châu đã ban hành Quyết định số 552/QĐ-UBND, công nhận bản Sin Suối Hồ là điểm du lịch cộng đồng, ngày 21/01/2018 UBND xã Sin Suối Hồ đã phối hợp với các cơ quan của tỉnh, huyện tổ chức và bà con nhân dân trong bản Sin Suối Hồ tổ chức lễ đón nhận bằng xếp hạng di tích cấp tỉnh, di tích danh lam thắng cảnh " Thác trái tim" xã Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ. Đến nay điểm du lịch cộng đồng bản Sin Suối Hồ đã trở thành một điểm đến hấp dẫn được nhiều du khách trong và ngoài nước biết đến.

Thông qua các hoạt động của HTX đã vận động người dân, đoàn kết, huy động sức trong người dân góp đất, hiến đất cùng với chính quyền địa phương đã cải tạo xây dựng những con đường và cảnh quan khu vực du lịch Sin Suối Hồ thành điểm du lịch cộng đồng đẹp trên địa bàn tỉnh Lai Châu, thu hút được nhiều du khách tham quan; mỗi năm, Sin Suối Hồ thu hút hàng nghìn lượt khách tới tham quan. Trong Tuần văn hóa - du lịch Lai Châu năm 2016, Sin Suối Hồ được bầu chọn là “Điểm du lịch thu hút du khách nhất”. Người dân Sin Suối Hồ đã biết khai thác du lịch sinh thái kết hợp homestay - du lịch Xanh - lý tưởng đối với các bạn trẻ yêu thích khám phá văn hóa tại các vùng đất mới. Thay cho các khách sạn, nhà nghỉ, du khách sẽ được ở ngay tại nhà của người dân địa phương cùng sinh hoạt, ăn uống, vui chơi, lao động,... Du khách sẽ có được sự trải nghiệm cùng góc nhìn gần gũi, thực tế với phong cảnh, văn hóa và nhất là con người bản xứ. Loại hình du lịch này thực tế rất phù hợp với điều kiện hiện tại của xã Sin Suối Hồ, do vậy nhanh chóng thu hút rất nhiều du khách đam mê văn hóa bản địa không khí trong lành và phong cảnh hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc.

Sau khi HTX thành lập và hoạt động, UBND huyện Phong Thổ đã ban hành quyết định thành lập Ban quản lý là đại diện cán bộ quản lý trong HTX, ban hành quy chế hoạt động của Ban quản lý để điều hành hoạt động quản lý và phát triển du lịch, định kỳ đầu tháng Ban quản lý tiến hành họp đánh giá quá trình hoạt động tháng trước, đề ra phướng hướng nhiệm vụ tháng sau. Từ khi đưa vào hoạt động khai thác, đến nay điểm du lịch cộng đồng bản Sin Suối Hồ đã đón trên 18.000 lượt khách đến tham quan với tổng doanh thu khoảng trên 3.125 triệu đồng, kinh tế của bà con nhân dân trong bản đã được cải thiện rõ rệt, chủ yếu thu nhập từ bán địa lan, thảo quả, sản phẩm nông nghiệp, đồ lưu niệm và thu nhập từ dịch vụ ăn uống của du khách. Đặc biệt là nghề trồng, chăm sóc hoa địa lan, phát triển chăn nuôi, ... qua đó thu nhập năm sau tăng hơn năm trước.

Doanh thu và lợi nhuận của HTX qua các năm đều có sự tăng trưởng, năm 2019 doanh thu đạt 2,1tỷ, lợi nhuận đạt 0,525 tỷ, năm 2020 do ảnh hưởng dịch bện Covid-19 nên doanh thu đạt 1,5 tỷ lợi nhuận đạt 0,375 tỷ. Có thể nhận thấy phát triển du lịch cộng đồng đem lại lợi ích thiết thực đối với người dân trong cải thiện đời sống cộng đồng. Nhân dân đã tham gia vào các dịch vụ du lịch khác nhau như cho thuê nhà, làm hướng dẫn viên, bán các loại hàng hóa(quần áo, ghế mây ...) để làm đồ lưu niệm, hoa quả theo mùa, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng lên rõ rệt.

Qua hơn 5 năm hoạt động HTX đã hoàn thiện xong một số hạng mục như: toàn bộ con đường đi lên khu HTX, san xong mặt bằng và đã hoàn thiện 6 nhà; hiện bản đã có 20 hộ gia đình tham gia làm dịch vụ homestay phục vụ du khách nghỉ qua đêm với sức chứa khoảng 100 người, 03 nhà nghỉ cho gia đình và 6 hộ làm dịch vụ ăn uống phục vụ khách chứa được 23 người/hộ; một nhà hàng, một nhà điều hành và lễ tân, đang chuẩn bị làm lễ khai trương, đi kèm là các dịch vụ nhà hàng, nhà nghỉ, giặt là, vận tải, tham quan cây cảnh (Địa lan); năm 2019 các sản phẩm, dịch vụ của HTX được UBND tỉnh chấm điểm đạt sản phẩm OCOP 3 sao. Ngoài ra các đội thuyết minh viên du lịch gồm 15 người chuyên phục vụ hướng dẫn viên cho du khách khi có nhu cầu tham quan tại bản; đội văn nghệ chuyên tham gia biểu diễn các hoạt động văn hóa phục vụ du khách khi có nhu cầu thưởng thức, giao lưu văn hóa, văn nghệ... HTX thực hiện nghiêm túc và đầy đủ việc nộp và báo cáo thuế theo đúng quy định.

Tuy nhiên trong quá trình hoạt động HTX còn có khó khăn

Hiện nay HTX khó khăn về tài chính, nguồn vốn chủ yếu là tự đóng góp, HTX được thành lập trên cơ sở vận động thành viên là các hộ dân trong bản tham gia nên chưa nắm rõ thủ tục vay vốn để đầu tư phát triển, cũng như tiếp cận nguồn vốn ưu đãi với lãi suất thấp.

Quy hoạch phát triển du lịch của bản Sin Suối Hồ còn chưa được hoàn thiện, các sản phẩm du lịch còn ít, chưa được phong phú, nhân lực phục vụ cho du lịch còn thiếu, yếu chủ yếu là tự phát chưa qua đào tạo cơ bản về nghiệp vụ, công tác quảng bá xúc tiến du lịch còn hạn chế, chưa thu hút được các nhà đầu tư đến đầu tư du lịch tại các bản, cơ sở hạ tầng du lịch đã được quan tâm đầu tư nhưng chưa đồng bộ.

Đường giao thông vào xã Sin Suối Hồ hiện đang còn khó khăn do hư hỏng, nhiều đoạn xuống cấp nên hạn chế nhiều đến quá trình đi lại của du khách tham quan, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của HTX.

Từ những khó khăn nêu trên HTX đề nghị cấp có thẩm quyền có cơ chế chính sách đặc thù khuyến khích phát triển du lịch cộng đồng gắn xây dựng nông thôn mới, đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ cho công tác phát triển du lịch cộng đồng, các ngân hàng tạo điều kiện để Hợp tác xã tiếp cận với nguồn vốn vay lãi suất thấp để có nguồn vốn thực hiện, đẩy nhanh tiến độ.

Toàn Lê (BT)